واکاوی محدودیت‌های دستیابی به کیفیت مطلوب زندگی در روستاهای مرزی (مورد: ناحیه سیستان)

Authors

  • صادق اصغری لفمجانی دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل، ایران
  • مرتضی پاسبان کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل، ایران
Abstract:

کیفیت زندگی مفهومی چند وجهی است که نشان­دهنده ویژگی­های کلی اجتماعی، اقتصادی و محیطی مناطق می‌باشد و در مناطق روستایی بیانگر شرایطی است که میزان بهره‌مندی، برخورداری، بهزیستی و رفاه فردی یا اجتماعی را نشان می‌دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی محـدودیت‌های دستیابی به کیفیت مطلوب زندگی در روستاهای مرزی سیستان می­باشد. روش به کار رفته در این تحقیق، ترکیبی از روش­های میدانی و توصیفی ـ تحلیلی است. در این تحقیق، ابتدا با توجه به تعداد روستاهای واقع در محدوده مورد مطالعه و با استفاده از فرمول کوکران، 43 روستا به عنوان روستای نمونه تعیین گردید. سپس با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در محدوده و استفاده مجدد از فرمول کوکران، تعداد 362 خانوار به عنوان خانوار نمونه برای تکمیل پرسشنامه محاسبه گردید. پرسشنامه­های­ تحقیق در دو سطح خانوار و روستا طراحی شده‌اند، روایی محتوایی آن‌ها با دریافت نظرات اساتید و کارشناسان به تأیید نهایی رسیده است و پایایی پرسشنامه‌ها نیز با ضریب آلفای کرونباخ 86/0 تأیید گردیده است. همچنین در مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، تحلیل‌های آماری و فضایی و نرم­افزارهای Expert Choice، SPSS و ArcGIS، محدودیت­های دستیابی به کیفیت مطلوب زندگی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه با اندازه‌‌های مکرر، در خانوارهای مورد مطالعه اختلاف معناداری بین سطح محدودیت‌های مطرح در ابعاد مختلف کیفیت زندگی وجود دارد و شدت محدودیت‌های اقتصادی و زیست محیطی دستیابی به کیفیت مطلوب زندگی به ترتیب با ضریب 372/0 و 153/0 نسبت به شدت محدودیت‌های کالبدی- فیزیکی و اجتماعی بیشتر می‌باشند. در واقع، کیفیت زندگی خانوارهای مورد مطالعه از یک طرف به مبادلات مرزی و از طرف دیگر به کشاورزی و زیر بخش‌های آن وابسته است که اولی با ایجاد دیوار مرزی و بسته شدن مرز و دیگری با کاهش شدید یا توقف پی‌در‌پی جریان آب ورودی از افغانستان، خشک شدن تالاب هامون و افزایش اثرات ماسه‌های روان به بن‌بست رسیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تأثیر بازارچه های مرزی بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین (مورد مطالعه: بازارچه های مرزی و روستاهای شهرستان مریوان)

در پژوهش حاضر، به برررسی تأثیر بازارچه­های مرزی بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین شهرستان مریوان پرداخته شده است. سؤال اصلی تحقیق این است که بازارچه‏های مرزی چه تأثیری بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین داشته­اند؟ جهت سنجش مفهوم کیفیت زندگی، با توجه به پیشینۀ تجربی و ادبیات نظری، چهار بعد کیفیت زندگی (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روانی) با متغیرهای آن بررسی شده است. روش پژوهش، «ترکیبی»، تلفیقی از رو...

full text

کارکرد برنامه های آموزشی در دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی (مورد: روستاهای ناحیه اورامانات در کرمانشاه)

هدف از این مقاله، بررسی نقش و عملکرد برنامه¬های آموزشی در دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی در ناحیه روستایی اورامانات است. پژوهش از نوع کاربردی و روش پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی و با فن پیمایشی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل 130 نفر از روستاییان ناحیه اورامانات استان کرمانشاه است. حجم نمونه براساس جدول مورگان به تعداد 100 نفر تعیین گردید و از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار پژوهش...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

بررسی پایداری امنیت روستاهای مرزی استان سیستان و بلوچستان

امنیت مفهومی است که تمامی شئونات و ابعاد زندگی انسان را در بر می‌گیرد. واقعیت یافتن امنیت در محیط جغرافیایی، مستلزم اقدامات و برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای است و با مسائل زیادی از قبیل امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی – نظامی، امنیت اجتماعی، امنیت بهداشتی، امنیت زیست محیطی و ... ارتباط دارد. امنیت پایدار معطوف به توسعه پایدار در سطوح منطقه‌ای، شهری و روستایی و تا سطح فردی است. استان سیستان و بلوچستان از نظ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 37

pages  33- 46

publication date 2020-04-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023